Helpt klappen in lettergrepen om foneembewustzijn bij jonge kinderen te ontwikkelen?

  • Gepubliceerd:

Naar het stimuleren van foneembewustzijn, een specifieke fase van het fonologisch bewustzijn waarbij kinderen in staat zijn lettergrepige woorden in afzonderlijke klanken op te delen, is uitvoerig onderzoek gedaan. Daaruit blijkt dat auditieve analyse en auditieve synthese essentiële voorwaarden zijn voor het leren lezen. Klappen in lettergrepen helpt daar niet bij.

Lettergrepen klappen wordt veelvuldig toegepast in de groepen 1 en 2 van de basisschool. Er is zeer veel onderzoek beschikbaar en in reviews samengevat waarin is aangetoond dat dit niet helpt om foneembewustzijn bij kinderen te ontwikkelen. De meest omvangrijke review die beschikbaar is, is de review van het National Reading Panel die in opdracht van het Ministerie van Onderwijs van de VS alle evidentie rond leesinterventies bijeen heeft gebracht.

Klappen van lettergrepen ligt ver van ontwikkeling foneembewustzijn

Heel kort samengevat komen de bevindingen in deze review op het volgende neer. In de kleutergroepen is een van de centrale vaardigheden het ontwikkelen van foneembewustzijn. Het klappen van lettergrepen (onder andere) ligt ver af van het ontwikkelen van foneembewustzijn. Daarom is het niet effectief en leidt het zelfs af van de te ontwikkelen vaardigheid.

Opdelen van woorden in fonemen en samenvoegen van fonemen tot woorden

Het volgende (vertaalde) citaat vat het nog eens kort samen: “Het kunnen opdelen van woorden in fonemen en fonemen kunnen samenvoegen tot woorden zijn de essentiële vaardigheden die van belang zijn voor het leren lezen (National Reading Panel, 2000; O’Connor, Jenkins,& Slocum, 1995). De instructie dient gericht te zijn op die twee fundamentele vaardigheden en minder aandacht besteden aan andere fonologische activiteiten (b.v. rijmen, lettergrepen klappen, fonemen weglaten of substitueren, etc.)”.

Dit antwoord is tot stand gekomen met dank aan Thoni Houtveen en Anne Luc van der Vegt.

Lees het volledige rapport inclusief geraadpleegde bronnen


Ga je het antwoord gebruiken in het onderwijs?
Wat vind je van de leesbaarheid van het antwoord?

Privacyverklaring

Wij gaan zorgvuldig om met persoonsgegevens. Lees hierover meer in onze privacyverklaring.

Gerelateerde vragen

  • Welke strategie is het effectiefst voor het aanleren van auditieve synthese bij technisch lezen?

    Aanvankelijk lezen | Leesonderwijs | Aanvankelijk lezen | Leesonderwijs | Taal algemeen | Aanvankelijk lezen | Leesonderwijs | Taal algemeen

    Expliciete en systematische instructie in auditieve analyse en synthese ondersteunt het leren lezen, vooral wanneer het gecombineerd wordt met het oefenen van letter-klankkoppelingen. Zo kan een kind al op jonge leeftijd fonemisch bewustzijn ontwikkelen. Instructie op dat gebied is het effectiefst in de kleuterleeftijd, als voorbereiding op het formele leesonderwijs.

    Lees meer

  • Is er een relatie tussen technische leesvaardigheid en spelling voor leerlingen in groep 3?

    Leesonderwijs | Leesonderwijs | Schrijfonderwijs | Leesonderwijs

    Lezen en spellen hebben gedeeltelijk dezelfde cognitieve basis. De relatie tussen beide vaardigheden heeft vooral betrekking op het klankbewustzijn, dat in de vroege ontwikkeling van lees- en spellingvaardigheid een belangrijke rol speelt. Echter, de relatie tussen lezen en spellen is asymmetrisch. Waar het bij lezen om herkenning van woorden gaat, gaat het bij spelling om het produceren van woorden. Naarmate de lees- en spellingervaring toeneemt, worden de specifieke lees- en spellingprocessen dan ook steeds belangrijker. Zo maakt letter-voor letter-decoderen bij lezen plaats voor automatische woordherkenning.

    Lees meer